Trong những năm gần đây, thị trường xuất khẩu lao động đã có sự chuyển dịch đáng kể, đặc biệt với xu hướng chuyển hướng đi châu Âu. Trong bối cảnh các thị trường truyền thống như Nhật Bản, Hàn Quốc đang trở nên cạnh tranh hơn, châu Âu nổi lên như một lựa chọn hấp dẫn với cơ hội việc làm và mức thu nhập cao. Tuy nhiên, việc xuất khẩu lao động sang châu Âu cũng đi kèm nhiều thách thức mà người lao động cần phải nắm rõ trước khi quyết định.
Tại sao lao động xuất khẩu chuyển hướng sang châu Âu?
Trên thực tế, hiện tại, phần đông lao động Việt vẫn giữ ưu tiên về thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan. Tuy nhiên, thời gian gần đây, các nước châu Âu lại có sự gia tăng nhanh chóng. Về vấn đề này, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Cung ứng nhân lực Quốc tế và Thương mại (Sona) – Nguyễn Đức Nam tỏ vẻ khá ngạc nhiên. Bởi Nhật hay Hàn vẫn là lựa chọn “truyền thống”, ấy vậy mà lao động Việt bây giờ lại mạnh dạn tiếp cận các nước châu Âu phát triển hơn. Nguyên nhân bao gồm các yếu tố thúc đẩy sau đây:
Thu nhập cao hơn
Mức lương của lao động quốc tế tại châu Âu, đặc biệt ở các quốc gia có nền kinh tế phát triển như Đức, Ba Lan, Romania hay Slovakia được đánh giá cao hơn nhiều so với các thị trường châu Á. Người lao động có thể nhận mức lương dao động từ 1.200 – 2.500 EUR/tháng, tùy ngành nghề. Mặc dù tiêu chuẩn “đầu vào” để đến được các đất nước này làm việc khá khắt khe nhưng đổi lại phúc lợi, mức thu nhập cũng vô cùng tuyệt vời.
Hạ mức phí xuất khẩu lao động
Bởi vì tình trạng thiếu hụt nhân lực trẻ đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, một số quốc gia châu Âu đang tạo điều kiện thuận lợi hơn nhằm thu hút lao động. Một trong những chính sách được đánh giá tốt nhất hiện tại chính là giảm chi phí. Chia sẻ về dự định xuất khẩu lao động với VNE, sinh viên vừa tốt nghiệp cao đẳng – Bùi Phan Hoài Vũ năm nay vừa tròn 24 tuổi cho biết: “Theo như em tìm hiểu, bản thân sẽ chọn đến Đức vì hiện tại Nhật và Hàn đã không còn là thị trường hấp dẫn nữa. Bên cạnh đó, chi phí để dành chi trả cho toàn bộ thủ tục đăng ký đến Đức chỉ khoảng 150 triệu đồng. Bằng với các nước châu Á nhưng tại Đức mức lương và phúc lợi cao hơn hẳn”.
Nhu cầu lao động trẻ đang rất lớn
Tương tự như Nhật Bản, các nước châu Âu phải đối mặt với vấn nạn già hóa dân số, nguồn lao động trẻ, nhất là nhóm thợ nghề đang thiếu hụt trầm trọng. Điều này mở ra cơ hội lớn đối với các bạn trẻ Việt Nam đang mong muốn tìm kiếm một môi trường làm việc tiến bộ, mức thu nhập đến vài chục triệu, trăm triệu mỗi tháng. Một số lĩnh vực như xây dựng, nông nghiệp, công nghiệp và chăm sóc sức khỏe… đang có nhu cầu lao động cao nhất tại Đức, Na Uy, Thụy Sĩ. Cũng chính vì nhu cầu cao nên các quốc gia này cũng phần nào “nới lỏng” yêu cầu, tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt.
Chính sách nhập cư và việc làm rộng mở hơn
Một số quốc gia châu Âu như Đức, Pháp, Na Uy, Thụy Sĩ đã nới lỏng chính sách nhập cư để thu hút lao động nước ngoài nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực, già hóa dân số, tỷ lệ sinh thấp. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính khiến việc chuyển hướng sang thị trường châu Âu từ người lao động xuất khẩu Việt và một vài nước châu Á khác.
Chủ tịch HĐQT Công ty CP Sona – Doanh nghiệp chuyên cung ứng lao động quốc tế ông Nguyễn Đức Nam cho biết: “Có một điều mà các bạn trẻ đang có mong muốn xuất khẩu lao động nên hiểu rằng, hiện nay, vì số lượng hồ sơ rất nhiều nên thị trường Hàn, Nhật tăng độ khó và siết visa làm việc lên. Đổi lại, một vài quốc gia châu Âu như Rumani, Đức, Na Uy lại dễ thở hơn, thậm chí là dễ dàng để đến làm việc từ 2 – 5 năm”.
Những quốc gia châu Âu thu hút lao động xuất khẩu
Một số quốc gia châu Âu hiện đang là điểm đến hấp dẫn đối với lao động Việt Nam:
Đức
Đức hiện nay là một trong những thị trường lao động lớn nhất của Việt Nam tại châu Âu. Đặc biệt là ở lĩnh vực điều dưỡng và kỹ thuật đang có nhu cầu cao. Ngoài ra, Chính phủ Đức vừa đưa ra điều kiện nhập cư cực kỳ dễ dàng cho lao động quốc tế. Chi tiết, chỉ cần làm việc tại đây trên 5 năm, bạn đã có thể tự làm các thủ tục đăng ký nhập tịch, sau đó bảo lãnh người thân sang. Đặc biệt, chính sách hỗ trợ, phúc lợi và quyền nghĩa vụ ngang bằng với người bản xứ.
Ba Lan
Ba Lan là thị trường mới nổi với nhiều cơ hội việc làm trong ngành xây dựng, cơ khí và chế biến thực phẩm. Đây là quốc gia có mức lương tương đối cao và điều kiện làm việc tốt. Hầu hết các doanh nghiệp, nhà máy tại đất nước này đều có đãi ngộ miễn phí chỗ ở, phương tiện đi lại, suất ăn trong giờ làm việc. Do đó, xuất khẩu lao động sang Ba Lan, chi phí phát sinh hằng ngày rất thấp.
Romania
Mức lương và điều kiện làm việc tại Romania cũng tương đối hấp dẫn, đặc biệt trong các lĩnh vực như nông nghiệp và xây dựng. Theo số liệu từ Cục Thống kê, Rumani hiện đang là nơi tiếp nhận số lao động từ Việt Nam sang nhiều nhất khu vực châu Âu. Phần lớn số người này sang quốc gia này để làm việc trong ngành xây dựng, kỹ thuật và công nghiệp sản xuất.
Slovakia
Slovakia thu hút nhiều lao động trong ngành công nghiệp chế tạo và sản xuất, với mức lương ổn định và chi phí sinh hoạt thấp hơn so với các nước Tây Âu. Giống như nhiều quốc gia hàng đầu khu vực, Slovakia cũng tạo điều kiện tốt cho lao động quốc tế đến làm việc. Đây cũng là một nơi phù hợp đối với người Việt.
Lao động xuất khẩu Việt đang có xu hướng chuyển đến châu Âu là một xu hướng đầy triển vọng, mang lại nhiều cơ hội về thu nhập, môi trường làm việc và phát triển sự nghiệp. Tuy nhiên, để thành công, người lao động cần chuẩn bị kỹ càng về ngôn ngữ, tài chính và kiến thức về thị trường.